Tiện ích
Đặc điểm gốm Bát Tràng mà không phải ai cũng biết
Gốm Bát Tràng nổi tiếng từ nhiều thế kỷ trước cho đến hiện nay. Đây là thương hiệu gốm được rất nhiều người dân Việt Nam yêu thích và sử dụng. Những đặc điểm nào của gốm Bát Tràng khiến nó được yêu thích? Cùng Siêu Thị Bát Tràng theo dõi bài viết Đặc điểm gốm Bát Tràng mà không phải ai cũng biết ngay nhé.
Đặc điểm của đồ gốm sứ Bát Tràng
Nét đặc trưng về hình dáng đồ gốm sứ Bát Tràng
Có lẽ Quý vị cũng đã từng thấy hình ảnh người thợ thủ công tạo hình lên sản phẩm trên bàn xoay. Và những loại đồ gốm ở nơi đây cũng được làm hoàn toàn bằng tay như vậy. thêm vào đó, việc nung trong lò cũng được thực hiện theo phương pháp cổ truyền. chính những điều này đã tạo lên những sản phẩm cầm chắc tay, nặng, lớp men trắng thì thường sẽ trở thành màu ngà hoặc đục.Cầm chắc tay, dày, men trắng ngả màu đục hoặc ngà – nét đặc trưng của gốm Bát Tràng
Dựa theo hình dáng có khả năng phân loại đồ gốm Bát Tràng ra thành các kiểu như:
– Đồ thờ cúng bằng gốm sứ. Có thể nói đến một số sản phẩm tiêu biểu như: bát hương, bát nắp, chóe đựng nước thờ, lọ hoa, mâm bồng… Điểm đặc biệt ở đây chính là các loại đỉnh sứ, lư hương hay chân đèn đều có khắc nhiều thông tin. Đấy là: tên người tạo ra, tên người đã đặt hàng, ngày tháng năm mà sản phẩm được chế tạo.
– Sản phẩm dùng trong các gia đình. Các sản phẩm chính bao gồm: chum, bộ đồ ăn (bao gồm bát, đĩa…), ấm chén các loại…
– Đồ gốm sứ trang trí bao gồm các kiểu tranh, đèn trưng bày, lọ lộc bình, tượng gốm, bình sứ….
Trang trí
Gốm bát tràng đã xuất hiện cách đây hàng trăm năm từ thế kỷ 14-15 và trải qua nhiều thời kỳ lịch sử các triều đại khác nhau nên có các họa tiết trang trí trên gốm sứ Bát Tràng cũng khác nhau.
Thế kỷ 14-15
Thời kỳ này các họa tiết trọng điểm là khắc chìm và tô men nâu theo kỹ thuật gốm hoa nâu thời lý Trần. Thời kỳ này cũng có mặt dòng gốm hoa lam độc đáo.
Thế kỷ 16
Thời kỳ này làng gốm Bát tràng chính sản xuất các đồ gốm thờ cúng với kích thước lớn như những chân đèn, lư hương. Kỹ thuật trạm nổi và vẽ men lam thời kỳ này phát triển mãnh liệt đạt đến độ tinh xảo với các đề tài trọng điểm là rồng, phượng,cụm mây, …

Xem thêm Ý nghĩa tranh Tứ Bình? Vị trí thích hợp để treo tranh Tứ Bình
Rồng vẽ trên gốm lam TK XVI
Thế kỷ 17

Kỹ thuật chạm khắc và đắp nổi tiếp tục tăng trưởng rực rỡ gần gũi và tinh xảo hơn với các đề tài như tk 16 và một số chủ đề trang trí mới như tứ linh, hổ phù,nghê, hạc..Thời kỳ này tiếp tục xuất hiện gốm men rạn, gốm men nhiều màu với các đề tài độc đáo như hoa sen, chim, con người.
Thế kỷ 18

Trang trí chạm nổi chiếm chính thay thế trang trí vẽ men lam trên gốm Bát Tràng.Với các chủ đề trang trí đầy đủ như cây cối, âm dương..
Thế kỷ 19
Gốm hoa lam phát triển trở lại với việc sử dụng nhiều loại men vào trang trí với các đề tài đã có và thêm một vài chủ đề mới được du nhập từ nước ngoài chủ yếu là các điển tích của Trung Quốc.
Thế kỷ 20 đến thời điểm hiện tại
Với sự giúp đỡ của khoa học công nghệ và sự tài hoa thông minh của người làm gốm hiện nay bên cạnh trang trí trạm khắc đắp nổi, gốm hoa lam xuất hiện thêm nhiều kiểu trang trí mới như dán decal, in logo, hình
Phân loại men của làng gốm Bát Tràng
Men nâu
Là loại men sử dụng đầu tiên trên các mặt hàng gốm Bát Tràng với sắc độ màu đạm hay nhạt phụ thuộc vào xương gốm. Các loại men này hay được dung trong trang trí chân đèn, thạp, chậu, âu, đĩa.. Bởi đặc tính của men này là không bóng, bề mặt thường có vết sần. Bên cạnh đó men nâu thường được sử dụng cùng với các màu men khác tạo nên các sắc độ khác nhau cực kì phong phú.
Men trắng (ngà)
Đây là loại men trắng, nhiều trường hợp ngả màu vàng ngà, bóng khi nhiệt độ nung đạt độ cao nhưng cũng nhiều hoàn cảnh có màu trắng xám, trắng sữa, đục. kết hợp với kiểu dáng và trang trí, men trắng ngà cũng tạo nên một nét riêng biệt của đồ gốm Bát Tràng. Men trắng ngà đã thấy dùng phủ lên trang trí men lam hay men nâu, tuy nhiên trong cực kì nhiều đồ gốm Bát Tràng chỉ thấy dùng men trắng ngà.
Men lam
Loại men này được sử dụng sớm nhất tại làng Bát Tràng. Loại men này được làm từ men gốm và màu oxit coban. Màu điểm đặc biệt của men lam là xanh. Đủ các sắc độ từ xanh chì đến xanh sẫm. Người thợ làm gốm Bát Tràng sẽ sử dụng men để vẽ các họa tiết lên trên đồ gốm. Tuy vậy men lam đừng nên để trần như các kiểu men khác. lLuôn phải phủ một lớp men màu trắng bóng có độ thủy tinh hóa cao một khi nung.
Gốm sứ Bát Tràng Men rạn
Để có thể tạo nên loại men này thì phải nhờ đến đôi bàn tay khéo léo và kinh nghiệm của người làm gốm. Men được tạo ra do sự chênh lệch của độ co giãn giữa men và xương gốm. Vì thế nên, nó khiến sản phẩm được tạo ra có nét cực kì điểm đặc biệt. Các sản phẩm hoàn chỉnh nhìn màu sẽ hơi cũ, có hơi hướng hoài cổ và được quan trọng yêu thích. Người ta còn gọi với tên khác là đồ gốm men cổ nhưng lại có chi phí cực kì phải chăng.
Xem thêm Tranh Tứ Quý là gì? Cách treo tranh sứ phong thủy đúng cách
Gốm sứ Bát Tràng Men ngọc
Ngoài việc sử dụng men để tráng đồ gốm, các thợ làm gốm còn sử dụng men ngọc cho việc tô, vẽ mây ở nhiều góc mảng. Hoặc một vài hoàn cảnh dùng để làm đế và cột dọc của long đình, hình nghê lư tròn. Men ngọc còn dùng trong công đoạn trang trí nổi chân trước tượng nghê, tạo mảng trang trí nổi.
Trên đây là các đặc điểm gốm Bát Tràng mà không phải ai cũng biết. Nếu như trong quá trình xem bài viết có bất cứ thắc mắc nào thì đừng ngại để lại phía bên dưới bài viết một comment để cùng mình giải đáp nhé!
Hồng Quyên – Tổng hợp
Tham khảo (bangomsubattrang.com, gomsubattrang.org.vn,.. )